کاردیومیوپاتی چیست

از کاردیومیوپاتی یا بزرگ شدن قلب چه می دانید؟

شاید تا به حال اصطلاح بزرگ شدن قلب را شنیده باشید. اما آیا به راستی قلب انسان بزرگ می شود؟ کاردیومیوپاتی در واقع نام پزشکی اصطلاحی است که به بزرگ شدن قلب اطلاق می شود. این عارضه می تواند در هر سنی از افراد مختلف بروز دهد و به دلیل این که اغلب بی سروصدا و بی نشانه است، ممکن است به مرور زمان پیشرفت کند و خطرات و عوارض جبران ناپذیری برای بیماران داشته باشد. اگر می خواهید در رابطه با کاردیومیوپاتی یا بزرگ شدن قلب بیشتر بدانید و از دلایل و نشانه های این بیماری و راه های درمان آن مطلع شوید؛ پیشنهاد می کنیم این مقاله را تا پایان دنبال کنید.

کاردیومیوپاتی چیست و چه خطراتی دارد؟

کاردیومیوپاتی یا همان بزرگ شدن قلب یک بیماری مربوط به عضلات قلبی است. این بیماری معمولاً به صورت ارثی در برخی افراد با زمینه خانوادگی بروز پیدا می کند. در این بیماری، ماهیچه های قلب بزرگ یا ضخیم یا سفت می شوند و در مواردی نادر هم یک بافت ناسالم جایگزین بافت سالم قلب می شود. زمانی که بیماری کاردیومیوپاتی تشدید می شود، عضلات قلب به مرور زمان ضعیف تر می شوند و این سبب می شود که ریتم و آهنگ طبیعی خود را در ضربان از دست بدهند. در نتیجه در خون رسانی به نقاط مختلف بدن اختلال ایجاد می شود که در نهایت نارسایی قلبی رخ می دهد. بیماری کاردیومیوپاتی می تواند سبب تجمع آب در ریه ‌ها، پاها به خصوص در ناحیه مچ پا و شکم شود. هم چنین ضعیف شدن قلب عوارض شدیدتری مانند مشکلات دریچه ای قلب را نیز در پی دارد.

انواع کاردیومیوپاتی (بزرگ شدن قلب)

1) کاردیومیوپاتی هایپرتروفیک
یکی از شایع ترین انواع کاردیومیوپاتی (بزرگ شدن قلب) است که در سنین مختلف ممکن است بروز دهد. کاردیومیوپاتی هایپرتروفیک به دلیل بزرگ شدن و ضخیم شدن عضلات قلب بدون دلیل مشخصی رخ می دهد. این عارضه بیشتر در حفره پایینی بطن های قلب و در جدار داخلی قلب دیده می شود.

2) کاردیومیوپاتی اتساعی
زمانی که بطن راست و چپ، بزرگ و در عین حال ضعیف شوند؛ کاردیومیوپاتی اتساعی رخ می دهد. این عارضه می تواند خطراتی مانند نارسایی قلبی، بیماری دریچه های قلب و ضربان نامنظم قلب و تشکیل لخته خون در قلب را در پی داشته باشد.

3) کاردیومیوپاتی محدود شونده
در کاردیومیوپاتی محدود شونده، ماهیچه‌های قلب سفت می شوند و قابلیت انعطاف خود را از دست می دهند؛ اما جداره‌های قلب ضخیم نمی شوند.

4) کاردیومیوپاتی آریتموژنیک بطن راست
یکی از انواع نادر کاردیومیوپاتی است که به دلیل تحلیل بافت ماهیچه ‌ای در بطن راست ایجاد می شود. در این عارضه، به جای بافت تحلیل یافته، بافت چربی و فیبری جایگزین می شود.

5) کاردیومیوپاتی‌های طبقه بندی نشده
بقیه موارد کاردیومیوپاتی (بزرگ شدن قلب) در این دسته قرار می گیرند که شامل موارد زیر هستند:
کاردیومیوپاتی غیر متراکم بطن چپ
(به دلیل تشکیل زائده های انگشتانه مانند بافتی در داخل بطن چپ)
کاردیومیوپاتی تاکوتسوبو یا سندرم قلب شکسته
(استرس و فشار عصبی زیاد سبب ایجاد اختلال در عملکرد ماهیچه های قلب می شود.)

علل ایجاد کاردیومیوپاتی (بزرگ شدن قلب) چیست؟

دلایل مختلفی می تواند سبب بروز هر یک از انواع کاردیومیوپاتی (بزرگ شدن قلب) در افراد شوند که تشخیص نوع و علت آن پس از انجام معاینات و بررسی های لازم توسط پزشک متخصص قلب صورت می پذیرد. اما به طور کلی موارد زیر از دلایل عمده ایجاد کاردیومیوپاتی در افراد هستند:
1. علل وارثتی
2. جهش ژنتیکی در پروتئین های عضلات
3. کهولت و پیری
4. هپاتیت ویروسی و ایدز
5. عوارض ایجاد شده در ماه های آخر بارداری
6. مسمویت های خاص
7. مصرف مواد غیر قانونی
8. اختلالات بافت‌های همبند
9. بیماری هموکروماتوز یا سرریز آهن در بدن
10. انجام برخی درمان های سرطان مانند پرتودرمانی و شیمی‌درمانی
11. وجود سابقه خانوادگی ابتلا به کاردیومیوپاتی
12. سابقه نارسایی قلبی
13. ایست ناگهانی قلب
14. بیماری عروق کرونری
15. حمله قلبی
16. عفونت ویروسی که باعث التهاب عضله قلب شود
17. دیابت
18. اختلالات متابولیسمی از جمله اختلال در هورمون های تیروئید ‌
19. چاقی
20. بیماری هایی که موجب آسیب به قلب شوند (ساکروئیدوز و آمیلوئیدوز)
21. اعتیاد به الکل در مدت طولانی
22. فشار خون بالا و طولانی مدت

علائم و نشانه های کاردیومیوپاتی (بزرگ شدن قلب)

در برخی از افراد کاردیومیوپاتی (بزرگ شدن قلب) بدون نشانه علامت است. در برخی دیگر نیز این بیماری در مراحل اولیه خود بدون علامت است و تنها در حالت شدید، علائم خودش را بروز می دهد. با این حال توجه به علائم و نشانه های زیر در کنار تشخیص بالینی و معاینات پزشکی، می تواند حاکی از بزرگ شدن قلب در افراد باشد:

1) بروز مشکلات تنفسی مانند تنگی نفس به خصوص بعد از فعالیت فیزیکی
2) خستگی مفرط
3) ورم کردن اندام های بدن مانند نواحی ران، پا، مچ پا، شکم و رگ‌های گردن
4) سرگیجه
5) احساس سبکی سر
6) غش و ضعف هنگام انجام فعالیت فیزیکی
7) ضربان قلب نامنظم
8ه احساس درد در ناحیه قفسه سینه به خصوص بعد از فعالیت فیزیکی و خوردن وعده‌های غذایی سنگین
9) شنیدن صدای غیر طبیعی از قلب

راه های درمان کاردیومیوپاتی (بزرگ شدن قلب)

در صورتی که کاردیومیوپاتی هیچ علائمی در فرد نداشته باشد، شاید درمان خاصی نیز برای فرد در نظر گرفته نشود و تنها رعایت توصیه های مراقبتی برای این افراد اکتفا کند. در برخی موارد نیز کاردیومیوپاتی خود به خود پس از مدتی درمان می شود. اما در صورتی که به تشخیص پزشک سلامت فرد به دلیل بزرگ شدن قلب در معرض خطر باشد، نیاز به درمان است.
انتخاب روش درمانی وابسته به نوع کاردیومیوپاتی، شدت علائم آن، عوارض ایجاد شده در بدن، سن و سلامت عمومی بیمار است.
روش های درمانی کاردیومیوپاتی عبارتند از:
A. اصلاح سبک زندگی و انجام اقدامات مفید برای سلامت قلب
داشتن تغذیه سالم و مفید برای سلامت قلب
کنترل وزن
اجتناب از تنش و استرس
ورزش و داشتن فعالیت فیزیکی منظم
ترک سیگار

B. اقدامات دارودرمانی برای کاردیومیوپاتی
پزشکان از داروهای بسیاری برای درمان کاردیومیوپاتی استفاده می کنند. این داروها به منظور موارد زیر تجویز می شوند:
متعادل کردن الکترولیت‌های بدن
کنترل ریتم ضربان قلب
کنترل و کاهش فشار خون
پیشگیری از ایجاد لخته خون
کاهش التهاب
خارج کردن سدیم اضافی از بدن
کاهش ضربان قلب

C. اقدامات غیر جراحی برای درمان کاردیومیوپاتی
در مواردی نیز ممکن است پزشکان برای کاهش ضخامت دیواره قلب از روش تزریق الکل به رگی که به ماهیچه بزرگ شده قلب خون می برد، استفاده کنند.
D. روش های جراحی و کاشت وسایل کمکی قلب برای درمان کاردیومیوپاتی
علاوه بر تغییر عادت زندگی و مراقبت های عمومی و مصرف دارو، در مواردی پزشک انجام جراحی های زیر را توصیه می کند:
جراحی میوتومی جداره قلب
پیوند قلب
کاشت وسایل کمکی قلب مانند دستگاه هماهنگ کننده ضربان قلب، دستگاه دیفیبریلاتور یا شوک دهنده قلب، دستگاه کمکی بطن چپ، دستگاه پیس میکر معروف به باتری قلب

مراجعه به پزشک
مراجعه منظم به پزشک متخصص قلب و عروق برای بیماران کاردیومیوپاتی بسیار مهم است. چراکه سبب می شود مداوم تحت نظر پزشک باشند و درمان خود را پیگیری کنند و از علائم هشدار دهنده احتمالی به موقع آگاهی داشته باشند. شما می توانید برای معاینه قلب و درمان کاردیومیوپاتی به مطب دکتر ابراهیم حاجی زاده، متخصص قلب و عروق و فلوشیپ اینترونشنال کاردیولوژی (اقدامات مداخله ای و تهاجمی قلبی) در تهران مراجعه کنید. آقای دکتر حاجی زاده خدماتی مانند درمان واریس، کنترل فشار، درمان آریتمی و … را در مطب به بیماران خود ارائه می دهند. بیماران سایر خدمات مانند آنژیوگرافی و آنژیوپلاستی که نیاز به بستری دارند را در بیمارستان سلامت فردا توسط دکتر حاجی زاده می‌توانند دریافت کنند.