فشار خون پایین چه عددی است

منظور از فشار خون پایین چه عددی است؟

همیشه شنیده ایم که فشار خون بالا برای افراد بسیار پر خطر است و بسیاری از بزرگسالان به دنبال راه هایی برای کاهش فشار خون خود هستند. اما فشار خون پایین یک فاکتور سلامتی محسوب نمی شود. در واقع فشار خون تنها در بازه عددی مشخصی نشانه سلامتی افراد است که این اعداد در سنین و جنسیت های مختلف تا حدودی با هم متفاوت است. اما فشار خون پایین نیز می تواند سبب بروز علائم بیماری زا و مشکلاتی خطرآفرین و جدی برای افراد شود که می بایست به آن اهمیت ویژه ای داد. در این مقاله شما را با فشار خون پایین، علائم و دلایل و راه های پشگیری و درمان آن آشنا خواهیم کرد.

فشار خون پایین چیست و عدد فشار خون پایین چند است؟

در حالت عادی، به فشاری که خون به دیواره رگ ها در هر ضربان وارد می کند؛ فشار خون گفته می شود. این فشار خون در دو حالت حداکثر (سیستول یا پمپاژ خون) و حداقل (دیاستول استراحت قلب) اندازه گیری می شود. زمانی که فشار اندازه گیری شده در فرد از 90 بر روی 60 میلی متر جیوه (میلی متر جیوه: واحد اندازه گیری فشار) کمتر باشد؛ می گوییم فرد دارای فشار خون پایین یا همان هیپوتِنشن است.
البته اگر فشار خون پایین در فرد بدون هیچ گونه مشکل یا علائمی باشد؛ پزشکان نیز در صدد برطرف کردن آن بر نمی آیند. تنها در صورتی داشتن فشار خون پایین یک عارضه تلقی می شود که برای فرد همراه با علائم ناراحت کننده باشد.

انواع فشار خون پایین

فشار خون پایین بر اساس زمانی که مقدار فشار خون کاهش می یابد به انواع زیر تقسیم بندی شده است:
1. فشار خون پایین در هنگام ایستادن: این حالت به عنوان هایپوتنشن اورتوستاتیک (فشار خون وضعیتی) شناخته می شود. این حالت در هر سنی مشاهده می شود و در زمان ایستادن و تغییر موقعیت فیزیکی فرد رخ می دهد.
2. فشار خون پایین پس از غذا خوردن: درافراد مسن و افراد مبتلا به پارکینسون بیشتر از افراد دیگر مشاهده می شود و درست پس از صرف غذا، رخ می دهد.

3. فشار خون پایین به دلیل حمله عصبی: در کودکان نسبت به بزرگسالان بیشتر مشاهده می شود و میتواند پس از تجربه تنش های عصبی رخ دهد.

4. فشار خون پایین شدید: این افت فشار خون با شوک شدن ارتباط دارد و به دلیل عدم خون رسانی کافی به اندام های حیاتی پس از شوک، برای فرد بسیار خطرناک است. توجه داشته باشید که در صورت بروز شوک، بیمار به مراقبت پزشکی فوری نیازمند است. علائم شوک عبارتند از: تنفس سریع اما کم عمق، احساس سردرگمی، ضربان قلب تن یا ضربان ضعیف.

دلایل پایین آمدن فشار خون

افت فشار خون ممکن است برای هرکسی در طول زندگی تجربه شود. با این حال در تکرار های زیاد و دوره های طولانی کاهش فشار خون، احتمال بروز خطر نیز بیشتر می شود. از جمله مهم ترین دلایلی که می توانند در افراد سبب ایجاد دوره های طولانی مدت افت فشار خون شوند می توان به دلایل موارد زیر اشاره کرد:
• دوران بارداری
• داشتن خونریزی شدید و کاهش حجم خون
• داشتن گردش خون ناقص به دلیل حمله قلبی و اختلال دریچه قلب
• احساس ضعف و شوکه شدن
• شوک آنا فیلاکتیک (نوعی واکنش شدید بدن به موارد حساسیت زا)
• وجود اختلال در عملکرد غدد مترشحه داخلی (دلایل ایجاد دیابت و بیماری های تیروئید)
• مصرف برخی داروها مانند نیتروگلیسیرین
• کمبود غذایی
• استراحت به مدت طولانی
• مصرف برخی از داروها که کاهش فشار خون از عوارض جانبی آن ها می باشد.
• عفونت شدید
• مشکلات قلبی

عوارض فشار خون پایین و نشانه های افت فشار خون

افت فشار خون در افراد، معمولاً همراه با نشانه ها و علائم است. در صورتی که این علائم نادیده گرفته شود و تکرار شود می تواند سبب بروز موارد آسیب زا و خطرناک تری از جمله شوک، سکته مغزی، حمله قلبی و نارسایی کلیه در فرد شود. این علائم عبارتند از:
احساس خستگی و گیجی
سرگیجه
حالت تهوع
دمای پایین بدن و سردی پوست
بی قراری و پریشانی
بی هوش شدن
تاری دید
کاهش تمرکز

راهکارهایی برای جلوگیری از فشار خون پایین

برای درمان فشار خون پایین، علاوه بر داروها، روش های خود مراقبتی و پیشگیرانه نیز توصیه می شود که انجام و رعایت آن ها، می تواند تا حدود زیادی از بروز افت شدید فشار خون و بروز علائم ناگوار آن جلوگیری به عمل آورد. از جمله روش های خود مراقبتی در برابر افت فشار خون می تواند به موارد زیر اشاره کرد:
نوشیدن آب کافی (به خصوص در زمان اسهال و استفراغ)
کاهش استرس و انجام تمرین های ریلکسیشن
اجتناب از ایستادن به مدت طولانی
اجتناب از تغییر ناگهانی وضعیت و به بلندشدن سریع
مصرف بیشتر نمک برای افزایش سدیم بدن
پرهیز از نوشیدن الکل
پوشیدن جوراب تنگ
افزایش تعداد وعده های غذایی و کاهش حجم مصرفی غذا در هر وعده

درمان دارویی فشار خون پایین

علاوه بر روش های خودمراقبتی، برای درمان فشار خون پایین به خصوص در زمانی که همراه با علائم ناراحت کننده یا بسیار مکرر رخ می دهد؛ لازم است تا با مراجعه به پزشک ، دارودرمانی نیز انجام پذیرد. زیرا عدم توجه به فشار خون پایین ممکن است سبب بروز آسیب هایی جدی و غیر قابل جبران شود.
برخی از مهم ترین داروهایی که برای درمان فشار خون پایین تجویز می شوند عبارتند از:

فلودروکورتیزون: این دارو برای فشار خون پایین در حالت ایستاده و افت فشار خون به دلیل کم آب شدن بدن تجویز می شود. فلودروکورتیزون یک داروی کورتیکواستروییدی برای کنترل میزان مایعات و سدیم بدن است. این دارو از طریق افزایش حجم خون نیز، می تواند باعث افزایش فشار خون در فرد شود.

میدودرین: معمولاً برای افراد مبتلا به فشار خون پایین شدید در حالت ایستاده، تجویز می شود.

پیریدوستیگمین: این دارو برای بیمارانی تجویز می شود که به دلیل ضعف عضلانی، مبتلا به فشار خون پایین هستند. پیریدوستیگمین باعث افزایش قدرت عضلانی از طریق ممانعت از کاهش نوعی ماده طبیعی به نام استیل کولین که برای عملکرد طبیعی عضلات لازم است، می شود. از این رو این دارو به کاهش بی حالی که یکی از اصلی ترین علائم فشار خون پایین است کمک می کند.
کافئین: کافئین یکی از محرک های سیستم عصبی مرکزی است و موجب افزایش هوشیاری در فرد می شود. هم چنین کافئین به طور موقت و کوتاه مدت می تواند باعث افزایش فشار خون شود.

اریتروپویتین: این دارو برای فشارخون پایین ناشی از کم خونی تجویز می شود.اریتروپویتین سبب افزایش فشار خون و تعداد سلول های خونی در فرد می شود.

تجویز داروهای ضد عفونی و غیر استروئیدی: چنانچه فشار خون پایین ناشی از وجود عفونت باشد.

 

مراجعه به پزشک
همان طور که اشاره شد فشار خون پایین در صورت تکرار و نادیده گرفتن، ممکن است سبب بروز شوک و حملات قلبی در فرد شود. چنانکه شما نیز دچار علائم افت فشار خون هستید یا فشار خون پایین دارید؛ لازم است تا با مراجعه به پزشک متخصص قلب، در رابطه با وضعیت فشارخون پایین خود و درمان آن تحت معاینه و معالجه قرار بگیرید. در صورتی که سابقه فشار خون دارید می توانید به مطب دكتر ابراهيم حاجي زاده ، متخصص قلب و عروق و فلوشيپ اينترونشنال كارديولوژي ( اقدامات مداخله اي و تهاجمي قلبي) در تهران مراجعه کنید. آقای دکتر حاجی زاده خدماتی مانند درمان واریس؛ کنترل فشار، درمان آریتمی و … را در مطب به بیماران خود ارائه می دهند. بیماران سایر خدمات مانند آنژیوگرافی و آنژیوپلاستی که نیاز به بستری دارند را در بیمارستان سلامت فردا توسط دکتر حاجی زاده می‌توانند دریافت کنند.