عوارض دکستروکاردی چیست؟
دکستروکاردی وضعیتی غیر طبیعی است که به جای قرار گرفتن نوک قلب به سمت چپ بدن، نوک آن به سمت راست بدن متمایل است. این حالت به صورت مادرزادی از بدو تولد به همراه کودک است. دکستروکاردی با نام راست قلبی نیز شناخته می شود و در برخی مواقع بدون هیچ علامت و عوارضی در بیمار باقی می ماند. گاهی اوقات، موقعیت غیر عادی قلب منجر به بروز اختلالات و خطراتی می شود که می تواند مشکلاتی در زندگی نرمال فرد ایجاد کند. در این مقاله قصد داریم پیرامون دکستروکاردی یا همان راست قلبی و عوارض احتمالی آن بررسی کنیم. برای دریافت اطلاعات بیشتر تا پایان مقاله با ما همراه باشد.
انواع دکستروکاردی یا راست قلبی
وضعیت نادر و معکوس دکستروکاردی در کمتر از یک در 10000 مورد کودکان تازه به دنیا آمده مشاهده می شود. این وضعیت معکوس علاوه بر قلب می تواند در دیگر اندام های داخلی شکم نیز ظاهر شود. اگر وضعیت دکستروکاردی را نوعی بیماری در نظر بگیریم، این بیماری در دو نوع می تواند عارض شود. در ادامه مطلب این دو نوع حالت را بررسی خواهیم کرد.
• دکستروکاردی سایتوس اینورسوس
در این حالت، فقط حفره های قلب مانند دهلیزهای چپ و راست و بطن های چپ و راست، در جهت راست قفسه سینه هستند.
• دکستروکاردی سایتوس اینورسوس کامل
در این حالت علاوه بر قلب، دیگر اندام های داخل شکم، سینه و عروق مانند اندام های کبد و طحال به صورت معکوس و آینه ای نسبت به وضعیت طبیعی خود قرار گرفته اند.
علائم دکستروکاردی یا راست قلبی
در بیشتر مواقع وضعیت دکستروکاردی یا راست قلبی بدون نشان دادن هیچ نوع علامتی باقی می ماند و مشکلات قابل توجهی برای فرد ایجاد نمی کند. از این رو بیشتر افراد مبتلا به این عارضه تا پایان عمر خود از وجود چنین بیماری بی اطلاع می مانند. در برخی موارد نیز بیمار با علائمی مواجه می شود که می تواند اختلالاتی در زندگی عادی او ایجاد کنند. در این مواقع بایستی بیمار به متخصص فلب و عروق مراجعه کند و تحت نظر دستورات پزشکی باشد. از جمله مهم ترین علائم دکستروکاردی عبارتند از:
• احساس خستگی مفرط و مداوم
• ایجاد مشکلات تنفسی
• بروز عفونت های مزمن در بخش هایی مانند سینوس و ریه ها
• مشاهده زردی پوست و داشتن یرقان
• مشاهده رنگ آبی و کبود شدن رنگ پوست در نوک انگشتان دست ها و پاها
• داشتن رشد غیر طبیعی و کاهش وزن
دلایل بروز دکستروکاردی یا راست قلبی
دکستروکاردی جزو بیماری های مادرزادی قلبی و بیماری های ژنتیکی محسوب می شود. دلیل اصلی بروز این بیماری ها اختلالات ژنتیکی و ناموزونی در تعداد ژن ها عنوان شده است. در بیماری راست قلبی، ژن های مغلوب اتوزومال، علت بیماری هستند. عملکرد این ژن ها چنین است که باعث چرخیدن معکوس لوله های قلبی جنین در داخل رحم می شوند و رشد غیر طبیعی قلب را پدید می آورند. چرخش لوله ها می تواند به صورت جزئی یا به صورت گسترده و وسیع باشد. در صورت گسترده بودن چرخش لوله ها، علاوه بر معکوس چرخیدن قلب، سایر اندام های داخل شکم مانند کبد و طحال نیز چرخش معکوس خواهند داشت.
خطرات و عوارض دکستروکاردی یا راست قلبی
در برخی از بیماران، وضعیت دکستروکاردی بدون ایجاد هیچ نوع خطری برای بیمار، باقی می ماند. با این وجود در صورتی که بیمار به وضعیت دکستروکاردی از نوع سایتوس اینورسوس کامل مبتلا شده باشد، برای درمان و جراحی برخی بیماری ها مانند آپاندیسیت، هم پزشک و هم بیمار دچار تردید می شوند. این تردید از جا به جایی و معکوش شدن اندام های داخلی شکم ناشی می شود و ممکن است فرآیند جراحی را با مشکلاتی رو به رو سازد.
برخی دیگر از بیماران نیز علائم سختی را در عملکرد بدن مشاهده می کنند. این علائم می توانند خطرات و عوارض دردناکی برای بیمار ایجاد کنند که باعث مختل شدن زندگی بیمار شوند. از جمله عوارض دکستروکاردی یا راست قلبی عبارتند از:
• مسدود شدن روده به دلیل چرخش معکوس
• بروز بیماری های نایژه ای و ذات الریه ای
• اختلال در عملکرد مری
• نارسایی قلبی
• اختلال در عروق های قلبی و بروز بیماری های قلبی
• ایجاد عفونت و سپسیس
در برخی موارد نیز مشاهده می شود، بیماری هایی هم زمان با بیماری دکستروکاردی در بیمار عارض می شوند. از جمله این بیماری ها عبارتند از:
سندروم کارتاژنر
دکستروورژن
دکستروپوزیشن
جا به جایی عروق بزرگ
آترزی تری کوسپید
آترزی پولمونر
بطن منفرد
بطن راست با دو خروجی
ناباروری در مردان
هتروتاکسی
نقص بالشتک اندوکاردی
نحوه تشخیص دکستروکاردی یا راست قلبی
در صورت مشاهده هر نوع علائم هشدار دهنده، بیمار به پزشک متخصص مراجعه می کند. پزشک با توجه به شرح حال بیمار از انواع روش های تشخیصی استفاده می کند. این روش ها به صورت دقیق نحوه قرارگیری قلب و همچنین دیگر اندام های معکوس را نشان می دهند. مهم ترین روش های تشخیصی دکستروکاردی یا راست قلبی عبارتند از:
• اکوکاردیوگرام
• تصویر برداری با اشعه ایکس
• تصویر برداری با رزونانس مغناطیسی قلب
• توموگرافی قلب
نحوه درمان دکستروکاردی یا راست قلبی
نتایج حاصل از انواع روش های تشخیصی، اطلاعاتی از قبیل تصاویر و عملکرد قلب را در اختیار پزشک متخصص قرار می دهند. با توجه به این که دکستروکاردی باعث بروز چه عوارضی شده باشد، داروهای مرتبط با آن عارضه تجویز می شود. این داروها می توانند فشار خون و ضربان قلب را در بیمار کنترل کنند. همچنین برخی از داروها باعث تقویت عضلات قلب می شوند.
مراجعه به پزشک
در مطالب بالاً بیشتر درمورد دکستروکاردی یا راست قلبی آشنا شدیم. این وضعیت نادر می تواند عوارضی مانند نارسایی قلبی، جا به جایی عروق قلبی، تنگی نفس و… را به همراه داشته باشد. شما می توانید به مطب دكتر ابراهيم حاجي زاده، متخصص قلب و عروق و فلوشيپ اينترونشنال كارديولوژي ( اقدامات مداخله اي و تهاجمي قلبي) در تهران مراجعه کنید. آقای دکتر حاجی زاده خدماتی مانند درمان واریس؛ کنترل فشار، درمان آریتمی و… را در مطب به بیماران خود ارائه می دهند. بیماران سایر خدمات مانند آنژیوگرافی و آنژیوپلاستی که نیاز به بستری دارند را در بیمارستان سلامت فردا توسط دکتر حاجی زاده میتوانند دریافت کنند.