خطرات افتادگی دریچه میترال
قلب از چهار حفره دهلیز چپ و راست و بطن چپ و راست تشکیل شده است. انتقال جریان خون از دهلیز چپ به سمت بطن چپ از طریق دریچه میترال انجام می شود. عملکرد صحیح دریچه میترال تاثیر مستقیمی در عملکرد کلی قلب دارد. بنا به دلایلی دریچه میترال دچار نارسایی می شود و این نارسایی با نام افتادگی دریچه میترال شناخته می شود. عوارض ناشی از افتادگی دریچه میترال در برخی مواقع باعث افزایش و تشدید علائم بیماری می شوند. در این مقاله قصد داریم پیرامون دلایل، علائم، خطرات دریچه میترال و همچنین روش های تشخیصی و درمانی این عارضه بررسی کنیم.
افتادگی دریچه میترال چیست؟
عارضه افتادگی دریچه میترال متفاوت از عارضه تنگی دریچه میترال است. به طوری که در افتادگی دریچه میترال، قسمتی از دریچه میترال شل شده و به سمت دهلیز چپ می افتد. در هر ضربان قلب که انقباض قلب اتفاق می افتد، دریچه میترال به طرف دهلیز چپ لغزانده می شود. افتادگی دریچه میترال اغلب ناشی از اندازه غیر طبیعی دریچه یا آسیب های بافتی دریچه است. افتاده و شل بودن دریچه میترال به دلیل عملکرد نادرستی که دریچه دارد، باعث نشتی و بازگشت خون از بطن چپ به دهلیز چپ می شود. این عارضه قابل پیشگیری نیست؛ ولی می توان به کمک روش های درمانی از خطرات آن جلوگیری به عمل آورد.
چه دلایلی باعث افتادگی دریچه میترال می شوند؟
تا به امروز علت اصلی افتادگی دریچه میترال یافت نشده است و دلیل این بیماری همانند معما باقی مانده است. با توجه به آمار تحقیقاتی به دست آمده، می توان ارتباطی بین این بیماری و سوابق وراثتی و ژنتیکی ایراد کرد. اغلب بیماری هایی که منجر به شلی و افتادگی دریچه میترال می شوند؛ به صورت زیر هستند:
• بیماری های بافت پیوندی یا بیماری های ژنتیکی مانند سندروم مارفان
• بیماری عروق کرونری قلبی
• کاردیومیوپاتی یا بیماری التهابی عضلانی قلبی
• رشد بی رویه توده های میگزومی و ایجاد تومور در اطراف دریچه میترال
• بیماری روماتیسمی قلبی

خطرات افتادگی دریچه میترال
علائم و نشانه های افتادگی دریچه میترال
در برخی بیماران، عارضه افتادگی دریچه میترال بدون علامت است و تا زمانی که بیمار به دلیل دیگر بیماری های قلبی تحت روش های تشخیصی قرار نگیرد، متوجه این ناهنجاری نخواهد شد. در برخی دیگر از بیماران، تجربه یک یا چندین علائم وجود دارد و نسبت به شدت افتادگی دریچه میترال، علائم آن نیز تشدید پیدا می کند. در ادامه به شایع ترین علائم ناشی از شلی و افتادگی دریچه میترال می پردازیم.
نامنظم و تند شدن ضربان قلب
احساس درد قفسه سینه
ایجاد مشکلات تنفسی به هنگام ورزش یا فعالیت زیاد
احساس ضعف و خستگی مفرط
مشاهده التهاب و تورم در پاها
داشتن استرس و اضطراب زیاد
سوزن سوزن شدن در قسمت پا ها و دست ها
داشتن حالت تهوع
عوارض و خطرات افتادگی دریچه میترال
افتادگی دریچه میترال در صورت درمان و کنترل نشدن، خطراتی به دنبال خواهد داشت. این خطرات احتمالی در دسته بندی های زیر قرار دارند.
• آریتمی قلب: نامنظم شدن ضربان قلب
• نارسایی دریچه میترال: ایجاد اختلال در مسیر خونی حفره های قلبی
• عفونت قلب: رشد باکتری در نواحی اطراف دریچه میترال
عوامل افزایش دهنده افتادگی دریچه میترال
با تمامی ناشناخته ماندن علت افتادگی دریچه میترال؛ اما عواملی هستند که باعث افزایش بروز این عارضه در بین افراد می شوند. این عوامل که در بیشتر موارد قابل کنترل نیستند؛ عبارتند از:
داشتن سابقه بیماری در بین یکی از اعضای نزدیک خانواده فرد؛
افرادی که بین 14 تا 30 سالگی هستند؛
زنان بیشتر از مردان در خطر این بیماری هستند؛
افرادی که دارای کمبود وزن هستند؛
افراد مبتلا به کژ پشتی یا انحراف ستون مهره ها؛
نازک بودن پهنای قفسه سینه؛
افراد دارای فشار خون پایین؛
ناهنجاری در دیواره دیافراگم.
روش های تشخیص افتادگی دریچه میترال
پزشک متخصص برای تشخیص دقیق بیماری و مشاهده تصویر مربوط به دریچه میترال، از روش های مختلف استفاده می کند. مهم ترین روش های تشخیصی افتادگی دریچه میترال عبارتند از:
• الکتروکاردیوگرام
• اکوکاردیوگرافی
• تصویر برداری از قفسه سینه به کمک اشعه ایکس
• آزمایش داپلر اولتراسوند
این روش ها مجموعاً اطلاعاتی مانند سرعت و جهت جریان خون در قلب، تصویر حرکت قلب و اندازه قلب و همچنین میزان ضربان قلب را در اختیار متخصص قلب و عروق قرار می دهند.

خطرات افتادگی دریچه میترال
روش های درمان افتادگی دریچه میترال
عارضه افتادگی دریچه میترال تا زمانی که بدون علامت باشد و مشکلی برای بیمار ایجاد نکند، به روش درمان خاصی نیاز ندارد. در صورت افزایش علائم بیماری و بروز عوارض آن بایستی از روش های درمانی تجویز شده توسط پزشک متخصص استفاده شود. از جمله روش هایی که باعث کاهش عوارض ناشی از افتادگی دریچه میترال می شوند عبارتند از:
• کنترل مداوم فشار خون
• مصرف داروهای تجویز شده توسط پزشک مربوطه
• حفظ وزن ایده آل
• کنترل استرس و مصرف داروهای آرامبخش به دستور پزشک
• خودداری از مصرف نوشیدنی های کافئین دار
• انجام تمرینات ورزشی هدفمند
• انجام عمل جراحی در صورت شدید بودن میزان افتادگی دریچه میترال
مراجعه به پزشک
در این مطلب به بررسی خطرات افتادگی دریچه میترال و علائم و روش های درمان آن پرداخته شد. از جمله مهم ترین عوارض این بیماری می توان به آریتمی قلبی، نارسایی دریچه میترال و عفونت قلبی اشاره کرد. شما می توانید به مطب دكتر ابراهيم حاجي زاده، متخصص قلب و عروق و فلوشيپ اينترونشنال كارديولوژي ( اقدامات مداخله اي و تهاجمي قلبي) در تهران مراجعه کنید. آقای دکتر حاجی زاده خدماتی مانند درمان واریس؛ کنترل فشار، درمان آریتمی و… را در مطب به بیماران خود ارائه می دهند. بیماران سایر خدمات مانند آنژیوگرافی و آنژیوپلاستی که نیاز به بستری دارند را در بیمارستان سلامت فردا توسط دکتر حاجی زاده میتوانند دریافت کنند.