واریس چیست؟ به اشاع غیر قابل بازگشت سیاهرگ های بدن به خصوص در اندام تحتانی واریس اندام تحتانی گفته می شود.
برای توضیح و فهم دقیق علت بروز این شکل باید مقداری از آناتومی اندام تحتانی صحبت کنیم. همانطوریکه می دانید بدن انسان توسط سیاهرگ ها و سرخرگ ها خون رسانی می شود. یعنی خون از قلب توسط سرخرگ اصلی بدن (آئورت) به نقاط مختلف بدن پمپاژ می شود و پس از تبادل اکسیژن و سایر مواد غذایی توسط سیاهرگ ها به قلب برگشت داده می شود.
سرخ رگ ها بر اساس وظیفه شان رگ های قوی تر و عضلانی تری دارند، ولی سیاهرگ ها ظریف تر هستند. در عوض برخی سیاهرگ ها در داخل خود دارای ساختارهای دریچه ای هستند که به ان ها دریچه های لانه کبوتری گفته می شود. این دریچه ها به خصوص در سیاهرگ های اندام تحتانی بیشتر هستند و کمک می کنند که خون به سمت قلب برود.
در صورت مختل شدن عملکرد این دریچه ها خون در رگ ها مانده و باعث گشادی و اشاع رگ ها می شود. در نتیجه به گشاد شدن رگ ها در اثر تجمع که خود به مشکلات سیاهرگ ها می باشد، واریس گفته می شود.
خب، به نظرتان علت خراب شدن یا ایجاد مشکل در این دریچه ها چیست؟
علل این مشکل مثل همه ی بیماری های دیگر بسیار متنوع است.
اجازه بدهید به چند تا از شایع ترین هایش اشاره کنم:
- ژنتیک و سابقه خانوادگی: که خیلی شایع و مهم است و اغلب بیماران وجود شکل مشابه را در فامیل و اقوام ذکر می کنند! این موضوع بیشتر به تضعیف بودن و در واقع شل بودن دیواره ی سیاهرگ ها به صورت ژنتیکی مربوط است.
- حاملگی: بیشتر به خاطر تغییرات هورمونی و فشار جنین روی شکم هست که هم باعث گشاد شدن رگ ها می شود و هم باعث سختی در بازگشت خون به قلب می باشد.
- جنس: خانم ها به علت مسائل هرمونی بیشتر در معرض این مشکل هستند.
- چاقی
- ایستادن های طولانی مدت
- عدم ورزش و فعالیت کافی بدن
تا به اینجا به این موضوع اشاره واریس چیست و علت آن چه مواردی می باشد، اکنون علائم آن را بررسی می کنیم؟
علائم واریس بسته به شدت و مدت آن بسیار وسیع است.
یعنی می تواند از موارد بدون علامت شروع شود و پله پله شدت یاید.
واریس می تواند خود را به صورت رگ های سیاه یا حتی رگ های قرمز عنکبوتی نشان دهد. در موارد شدید تر چون خون بیشتری در پاها باقی می ماند، فرد احساس خستگی ، سنگینی، سوزش و حتی گرفتگی در پا دارد. در موارد وخیم تر بیمار با تورم شدید پا و زخم های وسیع و گاها تغییر رنگ پوست مراجعه می کند.
آیا درمان واریس مهم است؟ بله
چرا؟ چونکه اگر درمان نکنیم عارضه دار می شود.
چه عارضه ای؟
- همانطور که بالا اشاره شد ، زخم ، عفونت و خونریزی وسیع
- تجمع خون سیاهرگ ها باعث ایجاد حالت ساکن شده که خود باعث ایجاد لخته می شود. به این لخته DVT گفته می شود که هم خودش خطرناک است و هم عارضه اش که ممکن است لخته از جایش کنده شده و باعث آمبولی ریه شود.
واریس چگونه درمان می شود؟
مثل همیشه پیشگیری بهتر از درمان است. پس ببینیم چگونه می توان جلوی آن را گرفت؟
- وزن و کاهش وزن
- نپوشیدن لباس های تنگ
- خودداری از ایستادن و حتی نشستن های طولانی
اگر به هر علتی نوع کارتان مجبور هستید که به مدت طولانی ایستاده و یا نشسته باشید ، می توانید در مرحله ی اول به صورت درجا عضلات پایتان را منقبض کنید تا خون به جریان بیافتد.
روش ابتدایی دیگر درمانی استفاده از جوراب های واریس هست که انواع مختلفی از آن ها در بازار موجود هست و بهتر است قبل تهیه حتما با پزشک متخصص مشاوره نمایید.
در مراحل پیشرفته نیز پزشک فوق تخصص قلب با استفاده از رگ های نگاری و تعیین محل دقیق واریس برنامه ای درمانی را برایتان طراحی می کند.
لازم به ذکر است که جراحی آخرین مرحله درمانی واریس های بدخیم است که با درمان های بالا پاسخ نگرفته باشد.
این کار توسط جراح قلب و عروق انجام میگیرد.
